
İLAÇLA AKNE TEDAVİSİ
Aknenin (sivilce) oluşum sürecinde derinin yağlanması, kıl-yağ bezi kanalında deri tıkacı oluşması (folliküler hiperkeratoz), bakteriyel enfeksiyon ve inflamasyon (vücudun sürece verdiği kırmızı kabarıklık yanıtı) rol oynamaktadır.
Akne tedavisinde kullanılan kremler ve ilaçlar bu 4 durumu düzeltmeye yöneliktir.
Tedavi planlanmadan önce ergenlik çağındaki hastalara aknenin ergenlik boyunca devam edebileceği açıklanmalıdır. Çünkü temel mekanizmalardan biri olan deride yağlanmanın nedeni ergenlik hormonlarıdır. Hastanın bunu bilmesi uzun soluklu akne bakımı ve tedavisine uyumunu arttıracaktır.
Ergenlik sonrasında sivilceleri devam eden kadın hastalarda mutlaka adet düzensizliği sorgulanmalı, gerekli hormonal testler planlanmalıdır. Gerekli görülen durumlarda Kadın hastalıkları ve doğum uzmanı ve endokrinoloji uzmanı ile birlikte hasta takibi yapılır.
Hastaya cildini nasıl temizleyeceği, hangi ürünlerle nemlendirmesi gerektiği önerilebilmektedir. Akne tedavilerinde yağlanma azaltılması hedeflendiğinden bu sırada oluşabilen nemsizliği gidermek için uygun, yağsız nemlendiricilerin kullanılması gerekmektedir. Hasta yoğun makyaj ve fondöten kullanımından kaçınmalıdır.
Çok yağlı, hazır, paketli gıda tüketimi azaltılmadır.
Tedavide önerilen krem formundaki ilaçların içerisinde çoğunlukla deriye yağlanmayı azaltıcı ve kıl-yağ bezi kanalındaki tıkacı soyucu etken maddeler bulunmaktadır. Bu kremlerin kullanımı hastaya ayrıntılı anlatılmalıdır. Fazla yoğun sürülmesi deride kuruluk, kızarıklık, yanma, soyulma olabilmektedir. Bu konuda hasta ile iletişim halinde olunmalıdır.
Akneye yol açan bakterilerin azaltılmasına yönelik olarak krem ve hap formunda antibiyotikler kullanılmaktadır. Bu antibiyotiklerin bazılarının antiinflamatuar (inflamasyon azaltıcı) özelliği de bulunmaktadır.
Deriyi kurutan ilaç olarak bilinen izotretinoin şiddetli, ilk basamak tedavilere yanıt vermeyen, iz kalma riski yüksek, iri, akıntılı kistleri olan hastalara verilebilmektedir. Hasta bu ilaç başlanacağı zaman ve takipte mutlaka ayrıntılı bilgilendirilir, bilgilendirildiğine dair imzalı onamı alınır. Gebe olan veya yakın zamanda gebelik planlayan hastalara bu ilaç verilemez. Halk arasında kısırlık yaptığına dair olan inanış doğru bilgi değildir. Gebeliğe engel olmadığı için kadın hastaların ilacı kullanımları ve sonrasındaki bir ay süresince gebelik önleyici ilaç ve yöntemler kullanması gerekmektedir. Hem kadın hem erkek hastaların kan nakli amacıyla kan vermesi uygun değildir. Bu kan bir gebeye verilirse doğacak bebeğe zarar verebilir. İzotretinoin ile beraber A vitamini ve bazı antibiyotikler kullanılamaz. Alkol alınması, yağlı yemekler yenilmesi uygun değildir. Deride, gözde, burunda kuruma yan etkileri olabileceği için uygun bakım ürünleri önerilir. Yoğun spor, sir-ağda ile yüz tüylerinin alınması, lazer epilasyon ve diğer lazer uygulamaları, peeling bu dönemde yapılmamalıdır. Hastanın ilaca başlamadan önce ve takipte düzenli kan testleri yapılmaktadır.