ZONA  (HERPES ZOSTER)

Zona nasıl bir  hastalıktır?

Zona genellikle vücudun tek  tarafını yarım kuşak  şeklinde etkileyen bir  hastalıktır.   Belin ve karnın sol tarafı veya göğsün ve sırtın sağ  tarafı veya  tek  kolda döküntü  olması şeklindedir.  Temel  döküntüsü  kırmızılık ve gruplaşmış  içi  su  dolu  kabarcıklardan oluşmaktadır.  Bu içi  su  dolu  kabarcıklar  patlayıp   kabuklu yaralara dönebilirler. 

Hastalığın  döküntüsünün ortaya  çıkmasından önce başlayan ağrı hastalık süresince  ve  sonrasında da  devam  edebilmektedir.  Döküntü ortaya çıkıncaya kadar  geçen 5-10 gün içinde  hasta ağrı şikayetiyle doktora gittiğinde ağrının yerine göre olabilecek diğer  hastalıklara yönelik tetkikler istenebilmekte,  döküntü oluştuğunda  neden  anlaşılmaktadır. 

Hastalığın nedeni nedir?

Hastalığın etkeni küçükken  geçirdiğimiz su  çiçeği  virüsüdür. Bu  virüs  ilk  alındığında tüm vücutta içi su  dulu kabarcıklar  yapar.  7-10 içinde iyileşir.  Virüs   vücudumuz  tarafından  tam öldürülemez  ama tekrar yaygın  hastalık yapamayacak  kadar baskılanır. Bağışıklık sistemimizi  zayıflatan bir  durum olduğunda  tekrar güç  kazanır ve vücudun  bir  kısmında  hastalık yapabilir. 

Neden bağışıklık sistemimiz zayıflar?

Stres bağışıklık sistemimizi zayıflatan  en  önemli  faktörlerdendir.  Bu  yüzden zona  hastalarında sıklıkla stres sırası ve  sonrasında  hastalığın ortaya  çıktığı  görülmektedir. 

Yoğun  çalışma  temposu, dinlenememe,  düzensiz uyku,  yetersiz ve  dengesiz beslenme  bağışıklık sistemini    zayıflatabilir. 

Bazı hastalıkların tedavisinde kullanılan  ilaçlar bağışıklık sistemini baskılayabilir.   Bu ilaçları kullanmak  zorunda  olan   hastalar   bu konuda  bilgilendirilmektedir. 

Kanser hastaları,  kemoterapi  alan hastalar,  organ nakli  hastalarında yine  bağışıklık sistemi  zayıflayabilmektedir.  Bu  hastalarda zona çift taraflı  olabilmekte  ve ağır  seyretmektedir.  

Zona hastaları ne  zaman  doktora gitmelidir?

Zona hastalarının döküntü  çıktığındaki ilk 3 gün (72 saat)  içinde doktora başvurmuş olmaları  gerekmektedir. Çünkü   virüse yönelik ilaçların  en  etkili olduğu dönem bu 72 saattir.   İlaçlar bu süre içinde başlanabildiğinde hem  döküntünün  şiddetini  azaltırlar.  Hem de   ağrının şiddetini azaltıp,  süresini  kısaltırlar.  

Hasta ilk 72 saati  geçirmiş olsa  bile   verilecek destek tedaviler hastayı  rahatlatıp,  yaraların iyileştirilmesine katkıda bulunur. 

Zona hastalığı bulaşıcı mıdır ?

Zona su  çiçeği geçirmiş kişiye bulaşmaz.   Ama su çiçeği  geçirmemiş birine bulaşabilir.  

Tedavisi nasıldır?

Zona hastalığının  tanısı ve tedavisi dermatoloji uzmanlarınca yapılmaktadır. Hastaya uygun antiviral ilaçlar,  ağrı  kesiciler,  vitamin  destekleri,  kırmızılıklara  ve yaralara   yönelik  pansuman tedavileri verilmektedir.